در افراد مبتلا به آسم، احتمال دچار شدن به اختلال ریفلاکس اسید معده (GERD) و ورود آن به مری که باعث سوزش در ناحیه سینه می‌شود، بیشتر از افراد بدون آسم است. تحقیقات نشان داده است که در بین ۲۵ تا ۸۰ درصد از بزرگسالان مبتلا به آسم، ریفلاکس اسید معده هم دیده شده است.

ارتباط دقیق بین ریفلاکس و آسم کاملاً مشخص نیست. محققان چند نظریه درمورد دلیل ارتباط این دو وضعیت دارند.

 چرا ریفلاکس معده ممکن است آسم را تحریک کند

یک احتمال این است که جریان مکرر اسید معده به مری به مخاط گلو و مجاری تنفسی ریه آسیب برساند. این وضعیت می تواند منجر به مشکلات تنفسی و همچنین سرفه مداوم شود.

قرار گرفتن مکرر در معرض اسید همچنین ممکن است باعث افزایش حساسیت ریه ها در برابر عوامل تحریک کننده مانند گرد و غبار و گرده گل شود. این مسائل همگی از عوامل بروز آسم هستند.

احتمال دیگر این است که ریفلاکس اسید ممکن است یک رفلکس عصبی محافظ را تحریک کند. این رفلکس عصبی باعث می شود مجاری تنفسی سفت شود تا از ورود اسید معده به ریه جلوگیری کند. باریک شدن راه های هوایی می تواند منجر به علائم آسم مثل تنگی نفس شود.

چرا آسم می تواند باعث ریفلاکس شود

همانطور که GERD می تواند علائم آسم را بدتر کند، آسم می تواند علائم ریفلاکس اسید را تشدید و  شرایط بروز این اختلال ایجاد کند. به عنوان مثال، تغییرات فشاری که در هنگام حمله آسم در داخل قفسه سینه و شکم اتفاق می افتد، باعث تشدید ریفلاکس می شود.

متورم شدن ریه ها و در نتیجه آن افزایش فشار بر روی معده می‌تواند باعث شود عضلاتی که معمولاً از بروز ریفلاکس جلوگیری می کنند، سست شوند. این مسئله باعث می شود اسید معده به درون مری جریان یابد.

علائم

سوزش سر دل اصلی ترین عارضه ریفلاکس است که بزرگسالان با آن روبرو می شوند. در برخی از افراد، ریفلاکس می تواند بدون ایجاد سوزش در معده رخ دهد. در عوض، علائم آن ممکن است شبیه به علائم آسم باشند، مانند سرفه خشک مزمن یا مشکل در بلع.

آسم شما باعث ایجاد GERD خواهد شد، اگر:

-این در بزرگسالی آغاز شود.
-علائم بدنبال یک وعده غذایی بزرگ یا ورزش بدتر می شوند.
-علائم هنگام نوشیدن مشروبات الکلی رخ می دهد.
-علائم در شب یا دراز کشیدن اتفاق می افتد.
-داروهای آسم کمتر از حد معمول موثر هستند.

شناسایی علائم GERD در کودکان دشوار است، به خصوص اگر آنها بسیار کوچک هستند. نوزادان زیر 1 سال اغلب علائم ریفلاکس اسید مانند تف مکرر یا استفراغ را تجربه می کنند، البته بدون اینکه علائم مضر و دردناک داشته باشد.

به طور کلی، نوزادان و کودکان خردسال مبتلا به GERD:

تحریک پذیر، حساس و کج خلق می شوند
پشتشان را قوس می‌دهند (معمولاً در حین تغذیه یا بلافاصله بعد از آن)
امتناع از خوردن
رشد کم و ضعیفی را تجربه می‌کنند (هم از نظر قد و هم وزن)

در کودکان تازه متولد شده و کودکان بزرگتر، ریفلاکس ممکن است باعث موارد زیر شود:

حالت تهوع
سوزش سردل
نارسایی مکرر
علائم آسم، مانند سرفه، تنگی نفس، و خس خس

 درمان های پزشکی

تا همین اواخر اعتقاد بر این بود که کنترل ریفلاکس اسید معده با مهارکننده های پمپ پروتون (PPI)، مانند ازومپرازول (نکسیوم) و امپرازول (Prilosec)، به تسکین علائم آسم نیز کمک می کند.

مطالعه ای که در سال 2009 در مجله پزشکی نیوانگلند منتشر شد، تأثیر داروها در درمان حملات شدید آسم را زیر سوال برد.

در طی تقریبا 6 ماه مطالعه، هیچ تفاوتی در میزان حملات شدید بین افرادی که دارو مصرف می کردند و کسانی که دارونما مصرف می کنند وجود ندارد.

قبل از مطالعه، محققان تخمین زدند که بین 15 تا 65 درصد افراد مبتلا به آسم از PPI برای مدیریت علائم GERD و کنترل حملات شدید آسم استفاده می کنند.

به دلیل مشکوک بودن ناکارآمدی این داروها، افراد مبتلا به آسم ممکن است بخواهند داروهای دیگری را برای درمان بیماری خود در نظر بگیرند.

قبل از تغییر یا ترک داروهای آسم، حتماً با پزشک خود صحبت کنید. برخی از داروها که معمولاً برای درمان آسم استفاده می شوند، مانند تئوفیلین و برونکودیلاتورهای بتا آدرنرژیک، ممکن است ریفلاکس اسید را تشدید کنند.

شیوه زندگی و درمان های خانگی

از آنجا که برخی از داروها می توانند در درمان ریفلاکس و آسم به طور همزمان بی اثر باشند، بهترین درمان برای این شرایط ممکن است شامل اعمال روش های خاصی برای سبک زندگی و درمان های خانگی باشد.

 کنترل علائم ریفلاکس اسید معده

برای کمک به کنترل یا جلوگیری از علائم GERD، می توانید موارد زیر را امتحان کنید:

-کاهش وزن اضافی؛
-ترک سیگار.

اجتناب از غذاها یا نوشیدنی هایی که به ریفلاکس اسید کمک می کنند، مانند:

-نوشیدنی های الکلی یا کافئین دار؛
-شکلات؛
-میوه های خانواده مرکبات؛
-غذاهای سرخ شده؛
-غذاهای ادویه دار؛
-غذاهای پرچرب؛
-سیر؛
-پیازها؛
-نعناع؛
-غذاهای مبتنی بر گوجه فرنگی، مانند پیتزا، سالسا و سس اسپاگتی.

به جای خوردن وعده های غذایی بزرگتر و سه بار در روز، اغلب وعده های غذایی کوچک تر و در دفعات بیشتری بخورید
خوردن وعده های غذایی حداقل 3 تا 4 ساعت قبل از خواب
استفاده از بالش های خاص یا بالا بردن سر تخت بین ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر با قرار دادن بلوک هایی در زیر پایه های تختخواب
پوشیدن لباس و کمربند گشاد

هنگامی که این استراتژی ها و روش های درمانی موثر واقع نشوند، معمولاً جراحی آخرین گزینه موثر در درمان GERD است.

 کنترل ریفلاکس اسید در کودکان

چند راهکار آسان برای جلوگیری از ریفلاکس اسید در کودکان عبارتند از:

-در حین تغذیه نوزادان، آنها را چندین بار آروغ گیری کنید؛
-نگه داشتن نوزادان در حالت ایستاده به مدت 30 دقیقه پس از تغذیه؛
-تغذیه کودکان با وعده های غذایی کوچکتر و مکرر؛
-عدم تغذیه کودکان با غذاهایی که می توانند باعث ریفلاکس اسید شوند(در بالا ذکر شدند).

 کنترل علائم آسم

برای تسکین علائم آسم، ممکن است بخواهید موارد زیر را امتحان کنید:

-عصاره جینکو؛
-گیاهان طبیعی، مانند گل مروارید و پیچک خشک؛
-مکمل های روغن ماهی؛
-یوگا؛
-تمرینات تنفس عمیق.

قبل از استفاده از گیاهان، مکمل ها یا سایر روش های درمانی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما ممکن است بتواند یک برنامه درمانی موثر را پیشنهاد کند که می تواند به شما در جلوگیری از آسم و علائم GERD کمک کند.